Oorzaak van nitraatovermaat
Nitraat in grondwater is voor het belangrijkste deel afkomstig uit meststoffen. Ammonium, afkomstig uit dierlijke mest, wordt door mineralisatie in de bodem omgezet terwijl minerale meststoffen zelf reeds nitraat bevatten. De intensiteit van bemesting en de samenstelling van de bodem bepalen in sterke mate het nitraatgehalte in het grondwater. Vooral de zandgronden, waar het grondwater niet wordt beschermd door een relatief slecht doorlatende klei- of veenlaag, laten nitraat gemakkelijk doorsijpelen.
Ook in oppervlaktewater kan nitraat voorkomen door het lozen van huishoudelijk afvalwater en uitspoeling van nitraat in de bodem naar oppervlaktewater. De nitraatconcentraties in oppervlaktewater zijn over het algemeen echter veel lager dan die in grondwater. Globaal gesproken variëren deze van 3 tot 5 mg/l.
Samen met fosfaat is nitraat de oorzaak van eutrofiëring van oppervlaktewaters.
Problemen in de land- en tuinbouw veroorzaakt door nitraatovermaat in het water
Een hoge nitraatwaarde in het drinkwater is niet direct schadelijk. Het venijn zit in de omzetting van nitraat naar nitriet, wat wel ernstige problemen kan geven. Bij een overmaat aan nitriet kan zuurstofgebrek en verstikking optreden.
Teveel nitraat in het oppervlaktewater bedreigt niet enkel de drinkwatervoorziening, maar stimuleert ook de algengroei wat zorgt voor eutrofiëring van het oppervlaktewater.
Praktijkbevindingen
Alle wateranalyses die in de loop van de jaren door het Kenniscentrum Water voor Land- en Tuinbouw (KWLT) werden genomen, zijn nauwgezet bijgehouden in een database. Bij het vergelijken van onze praktijkbevindingen met de algemene richtwaarden, bemerken we een sterke variatie van het nitraatgehalte in de praktijk.
|
Aantal stalen
|
Gemiddeld NO3-gehalte (mg/l)
|
Min. gemeten NO3-gehalte (mg/l)
|
Max. gemeten NO3-gehalte (mg/l)
|
Regenwater
|
30
|
15,3
|
< 0,97
|
124
|
Oppervlaktewater
|
25
|
24,9
|
< 0,97
|
234
|
Open put water
|
54
|
16,29
|
< 0,97
|
203
|
Drainagewater
|
10
|
42,8
|
5
|
171
|
Diep grondwater
(Landeniaanwinning)
|
42
|
12,98
|
< 0,97
|
264
|
Ondiep grondwater
|
19
|
13,91
|
< 0,97
|
96
|